Aktualny prezydent Polski, Karol Nawrocki, odmówił podpisania nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Może to oznaczać trudności dla obywateli Ukrainy, którzy nie mają aktualnie wizy, zezwolenia na pobyt lub nie zdążą złożyć wniosku o takie zezwolenie.
.
Co przewidywała nowelizacja ustawy?
Aktualnie obywatele Ukrainy, jako jedyni cudzoziemcy w Polsce, mają możliwość legalnego przebywania bez wizy ani zezwolenia na pobyt. Jedynie wymagane jest uzyskanie przez nich numeru PESEL UKR. Prawo to działa do 30 września 2025 r.
Projekt parlamentarny nowelizacji (zmian przepisów), uwzględniał m.in. przedłużenie legalnego pobytu obywateli Ukrainy bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pobyt czasowy do 4 marca 2026 r. Niestety prezydent Polski odmówił podpisania nowelizacji. Mając na uwadze konflikt, który panuje między prezydentem, a rządem, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że zmiana przepisów nie wejdzie w życie.
.
Co oznacza odmowa podpisania nowelizacji?
Prezydent Polski ma prawo odmówić podpisania ustawy (czyli zastosować weto). W takim wypadku ustawa wraca do sejmu, który może odrzucić weto prezydenta większością kwalifikowaną 3/5 głosów w obecności minimum połowy ustawowej liczby posłów. Tylko wtedy ustawa może wejść w życie.
Mając na uwadze aktualną sytuację polityczną w Polsce, eksperci oceniają, że partie popierające nowelizację raczej nie będą w stanie uzyskać dostatecznej liczby głosów do odrzucenia weta prezydenta.
.
Jakie są praktyczne konsekwencje dla legalnego pobytu?
Jeżeli rząd nie porozumie się z prezydentem i nie uzyska jego poparcia dla nowelizacji ustawy, to obywatele Ukrainy, którzy nie mają wizy lub zezwolenia na pobyt, utracą legalny pobyt w Polsce z dniem 30 września 2025 r. W takim wypadku wiele osób jest zagrożonych koniecznością wyjazdu, gdyż ich dalszy pobyt w Polsce byłby nielegalny.
.
Co zrobić, aby zabezpieczyć się przed koniecznością wyjazdu z Polski?
Właściwie jedynym bezpiecznym sposobem na zapewnienie sobie możliwości dalszego przebywania w Polsce jest uzyskanie wizy (jeśli osoba jest poza Polską) lub zezwolenia na pobyt czasowy (jeżeli osoba jest na terenie Polski).
Co istotne, wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy musi zostać złożony jeszcze w trakcie legalnego pobytu – czyli do 30 września 2025 r. Wniosek złożony po tej dacie nie będzie miał szans na uwzględnienie.
Należy zwrócić uwagę, że po złożeniu wniosku, pobyt w Polsce do czasu wydania decyzji w sprawie jest legalny (pod warunkiem, że wniosek został złożony w trakcie legalnego pobytu). Tym samym dalszy legalny pobyt będzie zabezpieczony.
Zaistniała sytuacja tworzy dużą niepewność co do statusu prawnego wielu osób, które dotychczas korzystały z przywileju legalnego pobytu, przewidującego preferencyjne traktowanie. Pozbawienie go oznaczać może konieczność podjęcia przez nie niezbędnych kroków dla zapewnienia dalszego przebywania w Polsce bez zakłóceń.
Potrzebujesz pomocy prawnej w uzyskaniu zezwolenia na pobyt albo konsultacji w zakresie legalizacji pobytu?
Zachęcamy do kontaktu i skorzystania z usług naszej Kancelarii.